Wie zijn toch die mensen aan wie Tools To Work haar tools toevertrouwt?

“Ik kom helemaal niet uit het onderwijs”, zegt ze lachend. “En nu leid ik hier een school! En ik ben geen Oegandese hoor”, zegt ze nu bijna streng. “Ik kom uit Kenia en daar ben ik trots op.” Deze school in Kampala, de hoofdstad van Oeganda, wordt geleid door een vrolijke actieve vrouw: Chrispine Wanyahoro.

Die vrolijke uitstraling van Chrispine komt natuurlijk door haar stralende ogen en brede lach, maar zeker ook door de kleurige kralen om haar hals en polsen. En misschien ook wel door de omgeving: de fleurig geverfde schoolmuren en de goed onderhouden tuin vol gele bloemen.

“Zie je dat gebouw daarachter?”, vraagt ze. “Dat is een middelbare school met zeshonderd leerlingen, waaronder veel weeskinderen en kinderen van vluchtelingen. En natuurlijk gaan niet alle kinderen naar de universiteit. En degenen die niet gaan, kunnen mooi bij ons komen”, zegt ze lachend. “En daarom moet het er hier heel mooi uitzien. Het is immers iedere dag hun uitzicht”, zegt Chrispine.

Met het zakelijke instinct van Chrispine zit het wel goed. “Ik werkte jarenlang bij mijn zus op het kuikenbedrijf”, vertelt ze. “Dat bedrijf heeft wel 50.000 kuikens. En het loopt ook nu nog heel goed. En ik heb microfinanciering in Italië gestudeerd. Dus ik heb wel wat zakelijk inzicht, ja. Dat komt best goed van pas bij het draaien van deze school.”

De school waar Chrispine leiding aan geeft, is een project van COWA (Companionship Of Works Association) en richt zich op beroepsopleidingen voor jongeren die in moeilijke omstandigheden leven en weinig onderwijs hebben gehad. Deze cursisten zijn vaak niet in staat het reguliere schoolgeld te betalen. Daarom draait de school voor het grootste deel op fondsen uit binnen- en buitenland.

Versloerd

“Laat me vertellen hoe ik hier een paar jaar geleden binnenkwam”, vertelt Chrispine dan en ze gaat er goed voor zitten. “Door vrienden van mij werd ik op de vacature gewezen en ik was blij verrast toen ik werd aangenomen. Maar in het begin dacht ik ook regelmatig: waar ben ik aan begonnen? Het gebouw stond er wel, maar daar is dan ook alles mee gezegd. In 1992 is deze school opgericht door een katholieke priester om meisjes die wees waren geworden als gevolg van de hiv-/aidsepidemie onderwijs te kunnen bieden. Maar helaas is de school zo’n zes jaar geleden om verschillende redenen gesloten en is er niet meer naar omgekeken.

Wat ik hier drie jaar daarna vond, was een versloerde tuin met een versloerd gebouw. Ik moest me echt een weg banen door het hoge gras. De eerste maanden hebben we met drie mensen de hele boel hier opgeruimd, schoongemaakt en geverfd.”

Barbara

“Nu is de school open voor alle weeskinderen en ook voor andere jongeren die ons nodig hebben”, legt Chrispine uit. “We bieden hen verschillende vakopleidingen. Ik ben tevreden met wat we in drie jaar hebben bereikt. We hebben met z’n allen een geweldige plek gecreëerd waar jongeren de gelegenheid krijgen hun leven positief vorm te geven. We hebben dit jaar ruim 80 leerlingen”, zegt ze trots. “Bijvoorbeeld Barbara. Toen ze bij ons kwam, wist ze precies wat ze wilde: timmeren. Ze voelt zich vanaf het begin helemaal thuis en laat zich absoluut niet intimideren door al die jongemannen om haar heen. Binnenkort doet ze het laatste examen. En dat gaat ze vast en zeker halen.”

Netwerken
“En wij timmeren flink aan de weg! Volgende week komt de burgemeester van dit district bij ons op bezoek. Gisteren was ik op een conferentie van AVSI (een Italiaanse internationale NGO). Zij zijn al vele jaren de belangrijkste partner van COWA en er komen zo twee journalisten om mijn collega’s en mij te interviewen. En volgende maand komt de president van deze organisatie uit Italië naar Oeganda en ook zij komt onze school bezoeken”, vertelt Chrispine. “Netwerken is belangrijk. Het geeft erkenning en het biedt kansen”, zegt ze nadrukkelijk.

Tools To Work

Even later zit Chrispine achter haar bureau, op het scherm staat de lijst van de te verwachten materialen van Tools To Work. “De betrokken docenten weten ook precies wat binnenkort komt”, zegt ze. “We kijken er allemaal naar uit.”

Greenhouse

“Uit ons eigen marktonderzoek blijkt dat er in deze omgeving weinig werk is voor kleermakers, dus daarom wordt dit op deze school niet meer georganiseerd. Wel bij een andere school van COWA in een andere wijk van Kampala. Bij ons is het speerpunt nu land bewerken. We proberen ons natuurlijk te onderscheiden en daarom hebben we nu een greenhouse waar studenten veel kunnen leren. En wij ook,” zegt ze, “want er komt heel wat bij kijken.”

Technisch

“Daarnaast richten we ons hier vooral op de technische vakken: ict, timmeren, metselen en lassen zijn bij ons grote afdelingen. We hebben ook een kappersopleiding waar veel belangstelling voor is en die jongeren een goede kans biedt op werk. Iedere cursist krijgt bij ons trouwens, naast het vak wat hij kiest, een heel aantal andere lessen zoals computervaardigheden, ondernemerschap en trainingen empowerment.”

Chrispine: “Ibrahim volgt bij ons de kappersopleiding. Hij is goed en gemotiveerd. Hij is daarnaast een steeds bekender wordende rapper. Hij heeft een criminele achtergrond en daarom doet het zo goed hem nu zo positief bezig te zien.
En,” zegt ze met die brede glimlach, “Het mooie van de technische vakken hier op school is dat de cursisten ook ons schoolgebouw op alle mogelijke manieren kunnen onderhouden en mooier maken. En daar maak ik natuurlijk gretig gebruik van.”

Wies Kalsbeek